Diþ, çene ve yüz
ortopedisi olarak bilinen ortodonti diþ hekimliði
uzmanlýk dallarýndan birisidir. Diþlerin çene içinde ve çeneler arasý
doðru konuma getirilmesi, çapraþýk diþlerin düzeltilmesi, kapanýþ
problemlerinin giderilmesi ile yüz estetiðinin ve saðlýðýnýn
saðlanmasýný hedefler. Çapraþýk diþlerin düzeltilmesi estetik görünüm
kazandýrýrken, düzgün dizilmiþ diþlerin temizlenmesi ve bakýmý da daha
kolay olacaktýr. Büyüme döneminde parmak emme, dil itimi, kalem emme,
týrnak yeme, anormal yutkunma alýþkanlýðý, keman çalma gibi
alýþkanlýklar sonucu çenelerin normalden sapmýþ büyüme þeklinin
düzeltilmesini saðlayan ortodontistler dudak damak yarýðý ya da genetik
hastalýklara sahip bireylerin tedavisinde týbbý ekibin önemli bir
parçasýdýr
Diþ çapraþýklýklarýnýn sebebi süt
diþlerinin erken ya
da geç kaybedilmesi, süt diþlerinde meydana gelen çürüklere baðlý yer
kayýplarý daimi diþlerin düzgün olarak sýralanamamasýna neden olur.
Daimi diþlerin eksik ya da fazla olmasý, diþ ile çene büyüklük
oranlarýnýn uyumsuzluðu, çenelerin yeteri kadar geliþememesi ve diþlere
gelen travmalar diþ çapraþýklýklarýna neden
olabilir.
Ortodontik tedavinin yaþý var
mýdýr?
Okul
öncesi dönemde ilk ortodonti muayenesi yapýlmalýdýr. Büyümenin devam
ettiði dönemde çene büyüme bozukluklarý kolaylýkla tedavi
edilebilmektedir.
Eriþkinlerde ise çene kemiklerinin
büyüme farklýlýklarý cerrahi destekli ortodontik tedaviler ile
mümkündür.
Diþlerin
düzgün dizilimi ve çapraþýklýðýn giderilmesine yönelik tedavilerde ise
her hangi bir yaþ sýnýrý yoktur. Aðýz saðlýðýný korumaya yönelik
tedavilerin mümkün olan en erken dönemde yapýlmasý
önerilir.
Bazý
hastalar 2 fazlý tedavi ile tedavi edilebilmektedir. Karma diþlenme
döneminde çene kemiklerine yönelik uygulanan ortopedik tedaviyi takiben
daimi diþlenme döneminde sabit ortodontik tedavi ile çapraþýklýklar
giderilebilmektedir.
Ortodontik tedavi
yöntemleri nelerdir?
Metal
braketler: geleneksel metal braketlerin boyu oldukça küçülmüþtür. Tedavi
konforlu bir þekilde yürütülebilir.
Kapaklý metal
braketler: braket ile tel arasýndaki sürtünme en aza indirildiði için
tedavi süresi daha kýsadýr.
Safir braketler: görünmeyen cam braketler kullanýlýr ve bunlarýn
üzerine beyaz teflon kaplý teller kullanýlarak tedavi rahatlýkla
yürütülür.
Kapaklý safir braketler: tedavi
süresini kýsaltan bu braketler oldukça estetiktir.
Lingual braketler: diþlerin iç kýsýmlarýna yapýþtýrýlan braket sistemi
sayesinde kullanýlan mekanikler karþýdan bakýldýðýnda asla
görülmez.
Ortodontik tedavi ne kadar
sürer?
Hastalarýn
çene kapanýþý ve diþ dizilimindeki problemin þiddetine göre tedavi
süresi deðiþir. Uygulanan yeni yöntemlerle çapraþýk diþlerin düzeltilme
süresi oldukça kýsalmýþken erken dönemlerde çenelere yapýlan büyüme
yönlendirmeri ile konforlu tedaviler
yapýlabilmektedir.
Ortodontik tedaviler
diþlere zarar verir mi?
Ortodonti
uzmaný kontrolünde sürdürülen tedavilerde diþlerin zarar görme ihtimali
çok zordur. Tedavi sýrasýnda diþlere uygulanacak fazla kuvvet, hasta
hekim randevu kontrolünün saðlanamamasý, diþ köklerinin erimesine neden
olurken, diþlerin hýzlý bir þekilde çürümesine de zemin
kazandýrýr.
Diþler nasýl
fýrçalanmalý?
Ortodontik
tedaviye baþlamadan önce oral hijyen eðitimi ile hastalar
bilinçlendirilir. Tedavi sýrasýnda kullanýlan mekanikler diþ bakýmýný
zorlaþtýrsa da fýrçalama süresinin uzatýlmasý, ara yüz fýrçalarý ve de
ortodonti hastalarý için üretilen özel fýrçalar sayesinde kiþisel bakým
kolaylýkla saðlanabilir.
Diþlere tel
takýlmasý aðrýlý bir iþlem
midir?
Tedavi sýrasýnda akýllý teller
ile diþlere kontrollü kuvvetler uygulanýr. Herhangi bir aðrý tedavi
boyunca söz konusu deðildir.
Diþlerde tel olmasýnýn konuþma üzerinde
etkisi var mýdýr?
Diþler
üzerindeki mekanikler ilk baþta konuþmayý etkilese de çeþitli okuma
egzersizleri ile 1 hafta içinde konuþma tamamen
düzelmektedir.
Braketlenmiþ diþlerde
özellikle nelere dikkat etmek gerekir?
Çikolatalar
ve asitli yiyecekler tellerin arasýna sýkýþýr ve diþlerin hýzlý bir
þekilde çürümesine neden olurlar. Bu tür gýdalar kullanýlacaksa asitli
içecekler bir pipet yardýmý ile çikolatalý gýdalar ise damakta
eritilerek tüketilebilir. Elma gibi sert meyvelerin ýsýrýlarak
tüketilmesi braketlerin düþmesine neden olacaðý için kesilerek küçük
parçalar halinde tüketilmesi tavsiye
edilir.
Ortodontik
tedavi bittikten sonra braketler çýkartýldýðýnda diþlerin üzerinde
braket lekesi kalýr mý?
Tedavi
sýrasýnda aðýz hijyeninin tam olarak saðlanmasý ile tedavi sonucunda
diþlerde herhangi bir leke ya da çürük
oluþmaz.
Ortodontik tedavi bittikten
sonra diþlerin yendien bozulmasý söz konusu olabilir mi?
Uygun
bitirilmiþ tedavilerden sonra diþlerin yeniden bozulmasý söz konusu
deðildir. Tedavi sonrasýnda yirmi yaþ diþleri mutlaka takip
edilmelidir.
Yirmi
yaþ diþlerinin sürmesi sýrasýnda çenelerde yeterli yer yoksa ve diþler
düzgün konumlanmamýþlarsa, özellikle ön grup diþlerde çapraþýklýk
oluþabilir. Yirmi yaþ diþleri mutlaka takip
edilmelidir.
Ortodontik tedavi çýkmayan
diþlerin sürdürülmesi amacýyla yapýlabilir mi?
Her
hangi bir nedenden dolayý çene kemiði içinde gömülü kalmýþ ve kök
oluþumu tamamlanmýþ diþlerin ortodontik tedavi ile sürdürülmesi
mümkündür.
Ortodontik tedavi ile önde
ya da geride olan çeneler düzeltilebilir
mi?
Büyümenin
devam ettiði özellikle de ergenlik dönemi büyüme atýlýmýnýn olacaðý
(kýz çocuklarda yaklaþýk 10 yaþ, erkek çocuklarda 10-11 yaþ civarýnda)
dönemlerden 1 yýl önce ortodontist kontrolüne girmek bu dönemde
yapýlacak büyüme yönlendirmeleri ile kolaylýkla tedavi edilebilmektedir.
Büyümenin bittiði eriþkin bireylerde 20 yaþýndan sonra cerrahi destekli
ortodontik tedaviler ile çeneler arasý iliþki saðlanmýþ olur.
" Bu site sadece KORUYUCU ve GELÝÞTÝRÝCÝ BÝLGÝ VERMEK AMACIYLA HÝZMET VERMEKTEDÝR" hekimim.tknýn içeriði, kullanýcýyý bilgilendirmeye yönelik hazýrlanmýþtýr. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz. Bu kaynaktan yola çýkarak, ilaç tedavisine baþlanmasý ya da mevcut tedavinin deðiþtirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez. hekimim.tknýn içeriði, asla kiþisel teþhis ya da tedavi yönteminin seçimi için deðerlendirilmemelidir